Trong thị trường crypto ngày nay khi mà hệ thống DEFI đã phát triển hoàn thiện thì những nguồn thu nhập “thụ động” từ thị trường Crypto là một trong những lựa chọn tối ưu đối với những nhà đầu tư. Defi (Decentralized Finance) là một trong những công cụ tuyệt vời để bạn hiện thực hóa việc tạo ra “thu nhập thụ động” từ những tài sản Crypto của mình.
Nhưng trước khi muốn kiếm tiền từ Defi, các bạn cần hiểu về các thuật ngữ Defi. Bài viết này sẽ giúp các bạn làm rõ hơn về thế giới Defi rộng lớn dành cho mọi người
*TVL: Total Value Locked được hiểu là tổng số tokens được cố định trong một Liquidity Pool, Protocol hoặc Platform. Dễ hiểu hơn TVL của một ecosystem như một ngân hàng ngoài đời và TVL là tổng số tiền mà người dùng gửi vào ngân hàng. TVL càng lớn thể hiện nền tảng cũng như hệ sinh thái càng uy tín, càng tốt.
*DAO: Decentralized Autonomous Organization – Tổ chức tự trị phi tập trung. Một tổ chức mà do cộng đồng nắm quyền kiểm soát và hướng đến việc phân quyền minh bạch, công bằng hơn. Các bạn có thể kiếm tiền thông qua việc sở hữu tokens hoặc NFTs của các tổ chức DAOs. Tuy nhiên, DAOs hiện tại có chứa nhiều bất cập và các vấn đề nan giải. Điển hình là Drama giữa Solend và Ví Cá Mập cầm 5,7 triệu SOL đi vay.
*APR: Annual Percentage Rate – Tỉ lệ lãi phần trăm hằng năm mà bạn nhận được và không gộp lãi, hiểu đơn giản là lãi đơn. Ví dụ: Bạn có 100$ và đi gửi với APR 50% nghĩa là cứ mỗi năm bạn sẽ nhận được 50%.
*APY: Annual Percentage Yield – lợi nhuận phần trăm hằng năm. APY cho bạn biết số tiền lãi mà khoản đầu tư của bạn có thể kiếm được trong một năm. Nói chung, APY càng cao, khoản đầu tư của bạn có thể kiếm được nhiều lãi. APY có thể hiểu đơn giản như lãi kép.
VD: Bạn có 100 $ kiếm 50% *APR *, Khi gộp lại, bạn sẽ earn hằng ngày và đến cuối năm bạn sẽ kiếm được APY là 64% , mặc dù APR là như nhau.
Tuy nhiên các bạn cũng cần cẩn thận với các cãi bẫy farming, staking với APY cao.
*CEX: Sàn giao dịch tập trung – nơi bạn có thể mua bán các tài sản Crypto thông qua sàn và cũng là nơi lưu giữ tài sản của bạn chẳng hạn như Binance, Coinbase, Kucoin,v.v.
*DEX: Sàn giao dịch phi tập trung chạy bằng các mã code – nơi bạn cũng có thể mua bán các tokens mà không cần KYC, người dùng tự lập trong việc quản lý và trao đổi tài sản crypto.
*AMM: nhà tạo lập thị trường tự động – một loại DEX mà người dùng có thể mua bán tokens thông qua Smart Contract thay vì OrderBook. Tiện lợi của DEX và AMM là có thể mua các tokens chưa list sàn CEX.
*Tokenomics – Token Economics: Sự phân bổ và thời gian trả tokens của dự án. Mỗi dự án sẽ có tokenomics và thời gian trả tokens cho các nhà đầu tư vòng Seed, Private, Public khác nhau.
*Liquidlity: Tính thanh khoản – thể hiện mức độ khả dụng cho việc mua bán của một tài sản nhất định ở đây là tokens. Nếu mức độ thanh khoản càng cao chứng tỏ dự án càng khỏe và ngược lại thanh khoản thấp có thể khiến bạn không thể thực hiện giao dịch. Ở một số dự án “Rug Pull” bạn chỉ có thể mua, mà không thể bán.
*Liquidlity Pool: Một pool nơi người dùng có thể cung cấp thanh khoản 1 cặp tài sản thường được liên kết với tỉ lệ 1:1( nếu tính giá trị theo $) xem ảnh Uniswap sẽ dễ hiểu hơn nhé.
Người dùng khi mua/bán token sẽ đến pool thanh khoản đó và họ phải trả phí khi thực hiện giao dịch. LP là yếu tố quan trọng của AMMs và thế giới Defi. Ngược lại những LP Provider cung cấp thanh khoản cho pool sẽ nhận được % phí giao dịch.
